Hoe sport Arnhem? De cijfers en highlights zetten we vorig jaar voor het eerst op een rij. En dat sloeg aan. Daarom hebben we ook over het sportjaar 2021 NOC*NSF gevraagd naar de sportdeelname-data van Arnhem. Eva Heijnen, bestuurslid van Arnhemse Sport Federatie praat je er doorheen.
Eva Heijnen: "Over het jaar 2020 lieten we al eerder de resultaten op een rij zetten. Dit voorjaar hebben we opnieuw bij NOC*NSF de sportdeelname-data van gemeente Arnhem opgevraagd. De data gaat over het jaar 2021, toen Nederland deels in lockdown zat vanwege het coronavirus. De uitkomsten lijken op die uit het voorgaande jaar, met wat lichte verschillen. Zo ziet de wandelbond over 2021 een stijging aan leden. Dat er tijdens de coronajaren veel gewandeld is, hoorde je wel. Deze stijging laat zien dat Arnhemmers ook daadwerkelijk aansluiten bij een wandelvereniging of de wandelbond, leuk is dat."
De ledenpercentages in Arnhem
In alle leeftijdsklassen heeft Arnhem procentueel minder leden van sportbonden in vergelijking met Nederland als geheel en met de provincie Gelderland. Eenzelfde beeld als het jaar ervoor (2020). In 2021 daalde de sportdeelname - afgezet tegen het jaar ervoor - het hardst bij voetbal, zwemsport, gymnastiek en judo. Bonden met ledentoename waren er ook in Arnhem: bij tennis, wandelen, golfen en basketbal.
In de leeftijdsgroep 10 t/m 14 jaar is in Nederland het grootste percentage inwoners lid van een sportvereniging. Dat ledenpercentage loopt sterk terug in de leeftijd 15 t/m 29 jaar. In heel Nederland, maar vooral in Arnhem. Een opvallend groot verschil van rond de 10% in de leeftijdsklassen tussen 15 en 29 jaar.
Eva Heijnen: "Los van de landelijke en provinciale vergelijking hebben we de cijfers van Arnhem ook laten vergelijken met de stad die qua bevolkingssamenstelling vergelijkbaar is aan Arnhem, namelijk Rotterdam. Dan zie je dat het aantal inwoners dat lid is van een sportvereniging in Arnhem hoger ligt. Zo'n 1 op de 5 Arnhemmers is lid van een club. Een belangrijke ontmoetingsplek is het. Voor die ruim 33.000 leden en alle ouders en helpers die bij sportclubs betrokken zijn. Wat ons betreft zijn sportverenigingen een cruciaal fundament voor het Arnhemse sportlandschap."
Groot verschil tussen Arnhemse wijken onderling
Bij mannen en bij vrouwen zie je dat het aantal leden in Arnhem lager ligt dan het landelijk gemiddelde. Eva Heijnen: "Er zit een groot verschil tussen Arnhemse wijken onderling. Zo is in de Hoogkamp 1 op de 3 lid van een sportclub, terwijl het in Presikhaaf 1 op de 10 is. Dat wil overigens niet zeggen dat er niet gesport wordt hè, alleen is dat sporten niet in clubverband. Het kan natuurlijk zijn dat er bijvoorbeeld veel aan fitness wordt gedaan."
"Kijk je naar de leeftijdsgroep 15- tot 30-jarigen, dan is die drop-out aan aantal leden wel opvallend. Hebben jonge mensen een bijbaantje? Is het verplichte karakter van clubsporten minder aantrekkelijk? Vanuit Arnhemse Sport Federatie denken we dat het goed is om in te zetten op nieuwe, andere vormen van sport. Die dan worden aangeboden bij sportverenigingen. Bijvoorbeeld het combineren van een veldsport met een fitnessabonnement."
"Ouders van jonge kinderen, ook daar zit een kans om met nieuw sportaanbod op in te springen. Dat zij, als ze toch hun kind naar een sportclub brengen, op datzelfde moment sportief aan de slag kunnen."
Het ledenpercentage is in 2021 iets toegenomen (+ 0,1%) nadat het de afgelopen jaren daalde. Van 20,1% in 2017, 19,5% in 2019, 19,3% in 2020 naar 19,4% in 2021. Het landelijk ledenpercentage nam in 2021 ook weer iets toe.
De sporten in Arnhem
Voetbalbond KNVB heeft het grootste aantal lidmaatschappen in Arnhem, gevolgd door Koninklijke Nederlandse Lawn Tennis Bond en Sportvisserij Nederland.
Opvallend in de top 10 van Arnhem ten opzichte van de landelijke top 10:
- In de landelijke top 10 staat Gymnastiek op de 6de plek en Atletiek op de 9de plek. Deze sporten komt niet voor in de top 10 van Arnhem (Gymnastiek op de 12de en Atletiek op de 11de).
- In plaats hiervan staat in de Arnhemse top 10 de Klim- en Bergsport op 9 (landelijk 16de) en Volleybal op 10 (landelijk 11de).
- De grootste sportbonden met blijvende daling of stijging (2019, 2018, 2017)
- Daling: Voetbal, Hockey en Zwemmen
- Stijging: Tennis, Sportvisserij Nederland, Golf en Wandelen
Het volledige dashboard van NOC*NSF over sport in Arnhem vind je hier in PDF.
Jaarlijks doet Arnhemse Sport Federatie de uitvraag bij NOC*NSF voor een nieuwe analyse.
---
De impact van corona op de Nederlandse sport
Vanuit een landelijk panel wordt maandelijks de landelijke sportdeelname gemeten. Sportdeelname geeft informatie over sportend Nederland, zowel georganiseerd (in verenigingsverband) als ongeorganiseerd (buiten hardlopen, wielrennen, etc.).
Opvallendheden kijkend naar 2020 en 2021:
- We zien dat landelijk de lidmaatschapscijfers in de afgelopen jaren zijn gedaald en vanaf 2020 (voor de coronacrisis) zijn gestabiliseerd. We zagen daarnaast een landelijke stijging in de sportdeelname tot de coronacrisis begon in 2020. Mede door de lockdowns is de sportdeelname in 2020 en zeker in 2021 behoorlijk gedaald. Om het wat concreter te maken steeg de wekelijkse sportdeelname tot 65% in 2019, in 2020 daalde de wekelijkse sportdeelname van 65% naar 61% en in 2021 zelfs naar 56%. Absoluut gezien daalde het aantal wekelijkse sporters in 2020 van 10,2 miljoen naar 9,7 miljoen en in 2021 zelfs naar 8,8 miljoen. In 2 jaar tijd raakten we dus door corona en de maatregelen (zoals de lockdowns) bijna 1,4 miljoen wekelijkse sporters kwijt.
- Kijk je naar verschillen tussen jeugd en volwassenen, dan zie je dat de jeugd vooral in het eerste coronajaar flink minder is gaan sporten. Van gemiddeld 78% in de pre-coronajaren daalde het naar 68% in 2020 en zelfs naar 65% in 2021.
Bij de volwassenen was de grootste daling te zien in het tweede coronajaar, van gemiddeld 62% in de pre-coronajaren naar 60% in 2020 naar 54% in 2021.
Ook het aantal keren sporten per maand daalde bij de volwassenen vooral in het tweede jaar. Zag je in het eerste jaar nog een opleving, diegene die nog bleven sporten deden dat vaker dan voor corona, in het tweede jaar zie je hier een flinke daling in tot onder het niveau van voor corona.
Wat de jeugd betreft daalde de sportfrequentie gedurende de hele coronaperiode. - Waar echter de sportdeelname (georganiseerd en ongeorganiseerd) daalde zijn de lidmaatschappen van sportverenigingen in totaal iets gegroeid. De sportverenigingen zijn een cruciaal fundament voor het Nederlandse sportlandschap. De sportdeelname geeft ons dus informatie over sportend Nederland, zowel georganiseerd (in verenigingsverband) als ongeorganiseerd (buiten hardlopen, wielrennen etc.).
De maandmetingen van de Landelijke Sportdeelname Index vind je hier.